In 2024 introduceerden de Nederlandse autoriteiten nieuwe regelgeving voor online gokken. Het doel was duidelijk: de overmatige verliezen van spelers beperken en een veiliger speelklimaat bevorderen. Het initiatief leek veelbelovend. Maar terwijl de eerste resultaten positief leken, roept een daling van de kanalisatie zorgen op.
Nieuwe rekensmethoden voor het kanalisatietarief
De Kansspelautoriteit (Ksa) ontwikkelde een rekensmodel om de bruto gokopbrengst te schatten op basis van het zoekgedrag van consumenten op Google. Concreet analyseerde de autoriteit de zoekopdrachten van spelers, waarbij de focus lag op merkgebonden zoektermen, zoals “TOTO”. Algemene termen zoals “casino”, “bonus” of “casino zonder Cruks” werden niet meegenomen in deze studie.
Het idee is dat merkgebonden zoekopdrachten beter de intentie van spelers weerspiegelen om in zee te gaan met specifieke operators, zowel legaal als illegaal. Door deze zoekdata te vergelijken met de cijfers over de bruto gokopbrengst van legale operators, heeft de Ksa een model kunnen ontwikkelen om de omvang van de illegale markt te schatten.
De Ksa erkent echter dat deze nieuwe rekenswijze gebaseerd is op een beperkt aantal gegevens, wat een hoge mate van onzekerheid introduceert. Zo daalde de bruto gokopbrengst op basis van zoekvolume voor legale operators met 25% na 1 oktober (referentiedatum), wat de Ksa ertoe bracht om deze cijfers tijdelijk uit de analyse te schrappen. In de toekomst moet er een nieuwe formule worden ontwikkeld om de schattingen te verfijnen.
Verder merkt de Ksa op dat het kanalisatietarief volgens deze methode nooit boven de 70% is uitgekomen, wat sterk afwijkt van eerdere optimistische schattingen. De autoriteit blijft echter voorzichtig en geeft aan dat deze cijfers herzien zullen worden zodra er nieuwe gegevens beschikbaar zijn.
De impact van stortingslimieten op de markt
Een van de belangrijkste redenen voor deze daling van de kanalisatie is de nieuwe regelgeving die door de overheid is ingevoerd. Een van deze maatregelen betreft strikte stortingslimieten en zelfuitsluitingssystemen die spelers in staat stellen hun financiën beter te beheren en verslaving te voorkomen. Deze beperkingen, die bedoeld zijn ter bescherming van de speler, hebben echter veel kritiek uitgelokt.
Volgens de gerapporteerde cijfers lijken veel spelers positief te reageren: het aantal mensen dat de stortingslimieten overschreed, is afgenomen en het gemiddelde bedrag dat een speler verloor, is gedaald. Toch zijn sommige spelers overgestapt naar niet-gereguleerde alternatieven om deze als te beperkend ervaren limieten te ontduiken. De legale operators staan daardoor tegenover oneerlijke concurrentie, met aanzienlijke financiële verliezen als gevolg.
De cijfers spreken voor zich: de verliezen door illegale gokken bedragen ongeveer 305 miljoen euro. Dit enorme bedrag geeft niet alleen de omvang van de markt van niet-gereguleerde operators aan, maar ook het verlies van inkomsten voor de staat, die meer zou kunnen investeren in regulatie- en preventiemaatregelen als deze bedragen naar de legale markt zouden worden omgeleid.
Een industrie in gevaar
Het gereguleerde systeem voor online kansspelen werd geïntroduceerd met grote ambities: een veilige gokervaring voor de gebruikers garanderen, terwijl het legale sector en de belastingautoriteiten inkomsten opleveren. Hoewel de eerste stappen positieve resultaten toonden, blijft het aantal spelers dat illegale sites gebruikt hoog, en wordt de overheid geconfronteerd met de noodzaak haar maatregelen te herzien, met name de stortingslimieten en andere beperkingen die de zwarte markt lijken te bevorderen. Er worden aanvullende maatregelen overwogen, zoals strengere controles op spelers en nauwere samenwerking met internationale platforms.
Sommige gokexperts zijn van mening dat deze maatregelen niet goed zijn afgestemd op de context van de moderne speler. Veel kritiek is er op het feit dat deze beperkingen uniform zijn toegepast, zonder rekening te houden met de diversiteit van het gokgedrag van spelers. Oplossingen kunnen onder meer een herziening van de stortingslimieten omvatten, of het implementeren van nieuwe prikkels om spelers naar legale operators te trekken.
De effectiviteit van de regulatie: Vragen over de toekomst
De rol van de Ksa is belangrijker dan ooit. Met een kanalisatietarief van minder dan 50% rijst de vraag: is het tijd om de regulatiestrategie voor de online gokmarkt in Nederland te herzien? Moeten de autoriteiten de beperkingen versoepelen om spelers naar legale sites te leiden?
Volgens een woordvoerder van de Ksa worden er inspanningen geleverd om de situatie te verbeteren. Toch lijkt de weg vol obstakels te liggen. Voor sommige analisten is het duidelijk dat een betere bewustwording en soepelere beschermingsmaatregelen een verschil zouden kunnen maken, zonder het doel om een veilige speelomgeving te garanderen, in gevaar te brengen.
De illegale markt: Een groeiende bedreiging
De illegale gokmarkt blijft een groeiende bedreiging. Naast de financiële verliezen voor legale operators, stelt deze niet-gereguleerde markt spelers bloot aan aanzienlijke risico’s, zowel op het gebied van databeveiliging als bij spelmanipulatie. De autoriteiten zijn zich bewust van deze gevaren, maar de taak is complex. De aantrekkingskracht van niet-gereguleerde sites, die vaak meer permissief en minder beperkend zijn, blijft een aanzienlijk deel van de bevolking aanspreken.
Illegale operators zijn niet alleen een economisch probleem, maar ook een volksgezondheidsprobleem. Zonder adequate regulatie ontsnappen deze sites aan elk toezicht, waardoor spelers worden blootgesteld aan onverantwoord gokgedrag en mogelijke oplichting. Daarbij maakt het gebrek aan regulatie het moeilijk om enige vorm van rechtsmiddel te vinden bij geschillen.
De reactie van legale operators: Oneerlijke concurrentie
Legale operators bevinden zich op hun beurt in een lastige positie. Ze moeten strikte normen naleven, terwijl ze tegelijkertijd een competitieve speelervaring bieden tegenover illegale sites. De concurrentie is dus ongelijk, en veel marktdeelnemers roepen op tot een herziening van de huidige regels om een evenwicht te herstellen.
De Ksa blijft werken aan strategieën om de invloed van niet-gereguleerde sites te beperken, maar dit vereist tijd en geduld. Het wordt steeds duidelijker dat er meer concrete en gerichte acties moeten worden ondernomen om de regulatie van de sector te versterken en spelers naar veilige platforms te leiden.