Terwijl online kansspelen steeds populairder worden in Nederland, lopen steeds meer minderjarigen en jongvolwassenen het risico om problematisch gokgedrag te ontwikkelen – vaak al vanaf hun eerste ervaring. Om deze ontwikkeling te keren, lanceert het Trimbos-instituut een innovatief programma: Moti-4 Gokken, dat inzet op preventie vóór de verslaving toeslaat.
Wanneer gokken ontspoort
Ondanks de strenge wetgeving rond online kansspelen in Nederland blijkt dat jongeren nog steeds manieren vinden om toegang te krijgen tot gokplatforms. Trimbos waarschuwt: bijna één op de vijftien leerlingen (6,7%) tussen 12 en 16 jaar geeft aan het afgelopen jaar online geldspelletjes gespeeld te hebben. Dat percentage verdubbelt bijna op 16-jarige leeftijd (8,8%) vergeleken met 12-jarigen (4,3%). Jongens lopen zes keer meer risico dan meisjes.
Bij jongvolwassenen (18-23 jaar) is de situatie nog verontrustender: zij vertegenwoordigen 22% van de gebruikte accounts, terwijl ze slechts 9,4% van de Nederlandse bevolking uitmaken. Deze oververtegenwoordiging wijst op een verhoogde kwetsbaarheid, bevestigd door experts: deze leeftijdsgroep vertoont vaker risicovol gokgedrag, terwijl hun financiële middelen vaak beperkt zijn – wat de kans op economische en psychologische schade vergroot.
Een programma gericht op vroege actie
In dit kader lanceert het Trimbos-instituut, in samenwerking met preventieorganisatie Mondriaan, in augustus 2025 het project Moti-4 Gokken. Gericht op jongeren tussen 16 en 24 jaar, bestaat het programma uit vier gesprekken met getrainde begeleiders. Het doel? Jongeren bewust maken van hun gokgedrag en hen helpen om afstand te nemen van problematische gewoontes.
Het initiatief is gebaseerd op het idee dat een lichte maar gerichte begeleiding kan voorkomen dat nieuwsgierigheid omslaat in een blijvende verslaving. Door in te grijpen bij de eerste signalen (obsessieve gedachten, frequente financiële verliezen, sociaal isolement), biedt het programma een echt alternatief vóór de verslaving zich ontwikkelt.
Waarom ingrijpen bij de eerste signalen?
Preventie op kwetsbare momenten is cruciaal. Wanneer gokken een vorm van escapisme wordt, kan het snel uit de hand lopen. Trimbos waarschuwt al voor zorgwekkende praktijken: sommige jongeren verliezen in één avond een veelvoud van het gemiddelde maandloon, soms na meer dan 20 stortingen in 24 uur. Legale aanbieders grijpen niet altijd op tijd in om hulp aan te bieden.
Deze situatie toont het verschil tussen regelgeving en de praktijk, en benadrukt de nood aan menselijke reflexen op het juiste moment – niet enkel algoritmes of automatische blokkeringen.
Strengere regels, maar niet voldoende
De wet verplicht erkende aanbieders om een duidelijke waarschuwingsboodschap te tonen: “Wat kost gokken jou? Stop op tijd. 18+” vervangt het te vage “Speel bewust, 18+”. Sinds januari 2023 is bovendien ongerichte reclame voor online gokken verboden op televisie, radio, in de geschreven pers, en sinds 1 juli 2025 ook in sportsponsoring.
Toch blijft het gewenste effect uit. Jongeren blijven in grote mate blootgesteld aan gokreclame via internet en influencers.
Moti-4 Gokken erkent dat wetten alleen niet volstaan. Menselijke begeleiding blijft essentieel om de greep van verslaving te doorbreken. Door jongeren een stem te geven en hen de juiste tools aan te reiken, zet het Trimbos-instituut een krachtig preventiekader neer dat écht het verschil kan maken.