In de met fluweel beklede zalen van casino’s, waar het schemerlicht contrasteert met de intensiteit van de inzet, intrigeert één praktijk: kaarten tellen. Een vernuftige wiskundige techniek die sommige spelers verandert in ware strategen, in staat om het voordeel van het casino uit te dagen. Maar kan je echt het huis verslaan door eerlijk te spelen?
Kaarten tellen bij blackjack is geen stadslegende. Het is een statistische strategie die al tientallen jaren oud is en gebaseerd is op een eenvoudige waarheid: bij blackjack beïnvloeden de reeds gespeelde kaarten de kansen van de volgende. Daarom laat het observeren van de kaarten toe om je inzetten aan te passen, of zelfs zetten te anticiperen.
Blackjack
Blackjack is een populair kaartspel dat gespeeld wordt in casino’s, waarbij elke speler het individueel opneemt tegen de dealer. Het doel is om een hand te verkrijgen waarvan de waarde zo dicht mogelijk bij 21 ligt zonder deze te overschrijden. Je kan je winstkansen bij blackjack verhogen door een tabel met optimale beslissingen te volgen – dit wordt beschouwd als de basisstrategie – maar kaarten tellen gaat nog een stap verder en kan zelfs op lange termijn een voordeel geven tegenover het casino.
Een wiskundige techniek, geen valsspelen
In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, is kaarten tellen niet illegaal. Er komt geen enkel elektronisch apparaat of externe tussenkomst aan te pas. Het is een mentale methode, gebaseerd op geheugen en berekening. Door de gespeelde kaarten te volgen, kan de speler bepalen of het overblijvende kaartendeck gunstig is voor de spelers (met meer tienen en azen), of voor de dealer (met lage kaarten).
Het bekendste systeem, het Hi-Lo-systeem, kent een waarde van +1 toe aan lage kaarten (2 tot 6), 0 aan neutrale kaarten (7 tot 9) en -1 aan hoge kaarten (10, plaatjes, aas). De speler telt deze waarden op tijdens het spel om een “running count” te verkrijgen, en deelt deze vervolgens door het aantal overblijvende decks om de “true count” te berekenen: hoe hoger deze is, hoe meer voordeel voor de speler.
Er bestaan ook andere, complexere telsystemen met andere waarden dan -1, 0 of +1. Ze zijn moeilijker aan te leren en toe te passen, maar nauwkeuriger dan het Hi-Lo-systeem.
Het is ook aangeraden om het aantal overblijvende azen apart bij te houden. Omdat deze kaarten 1 of 11 punten kunnen waard zijn, zijn ze bijzonder voordelig.
Genieën tegen het casino
De geschiedenis van kaarten tellen is doorspekt met legendarische figuren. Het boek Beat the Dealer van de Amerikaanse wiskundige Edward O. Thorpe maakte de methode voor het eerst populair in de jaren 1960.
Later gebruikte het MIT Blackjack Team, een groep universiteitsstudenten, wiskunde om miljoenen dollars te winnen aan de tafels van Las Vegas en Atlantic City in de jaren 1980 en 1990.
Deze studenten speelden niet alleen. Ze vormden een echte organisatie, met spotters (tafelobservators), big players (grote inzetters) en een systeem van discrete signalen. Elke speler werd maandenlang getraind voor hij in een echt casino speelde. Hun methode was niet illegaal, maar uiterst doeltreffend, tot op het punt dat meerdere leden levenslang uit talrijke casino’s werden verbannen.
Legitiem maar niet geliefd: de reactie van de casino’s
Tegenover deze “intelligente spelers” bleven de casino’s niet werkloos toekijken. Ook al is kaarten tellen legaal in de meeste rechtsgebieden, behouden gokinstellingen het recht om eender welke speler te weigeren, om eender welke reden. En dat doen ze ook.
Vandaag de dag gebruiken casino’s een heel arsenaal aan geavanceerde tegenmaatregelen: automatische kaartenschudders, doorlopende schoentechnieken, geavanceerde videobewaking, personeelrotatie, inzetlimieten… Het doel: kaarten tellen onmogelijk of zeer moeilijk maken. Sommige casino’s doen zelfs een beroep op gedragsanalisten om potentiële kaartentellers te identificeren.
Een moeilijke strategie om te beheersen
Kaarten tellen is niet voor iedereen weggelegd. Het vereist een groot concentratievermogen, een uitstekend geheugen en vooral een ijzeren discipline. De speler moet kalm blijven, zelfs bij langdurige verliezen, want de strategie garandeert geen onmiddellijke winst, maar een statistisch voordeel op lange termijn.
Bovendien vereist kaarten tellen zonder opgemerkt te worden een beheersing van gedrag: natuurlijk blijven, inzetten niet plots wijzigen, geen verdachte blikken werpen. Velen falen niet door een rekenfout, maar door al te opvallend gedrag.
Een tweesnijdend zwaard
Kaarten tellen bij blackjack is geen magische formule om rijk te worden. Het is een veeleisende, gereguleerde en vaak bestreden wiskundige strategie. Ze vraagt werk, nauwkeurigheid en een zekere discretie. Maar ze bewijst wel één ding: in het rijk van het toeval kan het verstand soms het laatste woord hebben.
Als je er zin in hebt, oefen dan, test jezelf, maar weet dat de casino’s niet naïef zijn. En dat in deze stille strijd tussen het menselijk brein en winstmachines, elke overwinning duur wordt betaald.