Recente onderzoeken tonen aan dat neurodivergente individuen, zoals mensen met ADHD of autisme, een verhoogd risico lopen op gokgerelateerde schade. Hoewel ze niet vaker gokken dan anderen, zijn ze gevoeliger voor de negatieve effecten vanwege mechanismen zoals escapisme of prikkelzoekend gedrag. Aangepaste interventies, zoals gepersonaliseerde ondersteuning en toegankelijke behandelomgevingen, zijn essentieel om problematisch gokgedrag te voorkomen en effectieve hulp te bieden.
De link tussen neurodivergentie en problematisch gokgedrag krijgt steeds meer aandacht. Recente studies tonen aan dat neurodivergente personen, zoals mensen met autismespectrumstoornissen (ASS) of aandachtstekortstoornis met of zonder hyperactiviteit (ADHD), vaker negatieve gevolgen van gokken ondervinden. Dit fenomeen verdient een grondige analyse, niet alleen om de risico’s te begrijpen, maar ook om de ondersteunings- en preventiemaatregelen beter af te stemmen.
Neurodivergentie en gokkwetsbaarheid: waarom een verhoogd risico?
Gegevens verzameld door de Universiteit van Bristol en IFF Research, in samenwerking met GambleAware, benadrukken dat neurodivergente personen, hoewel ze niet vaker gokken dan neurotypische personen, een verhoogd risico lopen op psychologische schade door gokken. Mensen met aandoeningen zoals autisme of ADHD hebben twee keer zoveel kans om nadelige gokeffecten te ervaren als mensen zonder deze diagnoses.
De onderliggende motivaties voor gokken bij neurodivergente personen
Maar waarom zijn deze personen kwetsbaarder? De redenen zijn divers. Voor velen dient gokken als een mechanisme om te ontsnappen aan sociale eenzaamheid, als een zoektocht naar opwinding of als een manier om routine te creëren. Vooral online gokken blijkt voor deze individuen een comfortabelere omgeving te bieden, waar ze zich minder beoordeeld voelen en meer op hun gemak zijn, ver weg van directe sociale interacties.
In het onderzoek gaven verschillende deelnemers aan dat gokken hen hielp om sociaal isolement te beheersen, een emotioneel gemis op te vullen of een sensorische stimulatiebehoefte te vervullen. Voor mensen met ASS kan gokken bijvoorbeeld een manier zijn om aan pesterijen te ontsnappen of om zich af te leiden van dagelijkse sociale moeilijkheden. Hoewel begrijpelijk, onderstrepen deze redenen het belang van gerichte ondersteuning om overmatig gokgedrag te voorkomen.
De gokkenmerken die de risico’s verergeren
Online gokspellen, met name gokkasten, zijn bijzonder riskant voor neurodivergente personen. Hun kenmerken, zoals herhaling en intense sensorische stimulatie, kunnen verergerende factoren zijn voor mensen met ADHD of autisme. Deze personen worden eerder aangetrokken tot snelle en prikkelende spellen die inspelen op hun sensorische behoeften of neiging tot herhaling. Dit creëert een omgeving waarin langdurige gokparticipatie waarschijnlijker wordt, wat het risico op problematisch gedrag vergroot.
De moeilijkheden bij toegang tot gepaste ondersteuning
Hoewel sommige neurodivergente personen in staat zijn om hun gokproblemen zelfstandig te beheersen, ondervinden velen grote obstakels bij het zoeken naar professionele hulp. Het behandelingsproces, dat vaak complex en veeleisend is, kan ontmoedigend zijn voor mensen met cognitieve stoornissen of verhoogde sensorische gevoeligheid. Persoonlijke consultaties kunnen overweldigend aanvoelen, en een overdaad aan informatie kan cognitieve overbelasting veroorzaken. Deze barrières verklaren gedeeltelijk waarom veel neurodivergente personen geen toegang krijgen tot de benodigde hulpbronnen.
Het rapport van GambleAware pleit voor een meer gepersonaliseerde aanpak bij de behandeling van problematisch gokken bij neurodivergente personen. Dit omvat de implementatie van aangepaste ondersteuningssystemen, zoals sensorisch toegankelijke behandelomgevingen, vereenvoudigde communicatie en de mogelijkheid om online behandelopties te gebruiken. Onderzoekers benadrukken ook het belang van vroege interventies, onder meer via gerichte preventieprogramma’s.
Oplossingen voor betere ondersteuning
Momenteel richt het laatste deel van dit onderzoek zich op het samen ontwerpen van ondersteunende hulpmiddelen met experts in neurodivergentie en professionals op het gebied van gokbehandeling. Deze oplossingen, die de toegankelijkheid en effectiviteit van ondersteunende diensten moeten verbeteren, kunnen een belangrijke stap voorwaarts betekenen in de aanpak van problematisch gokgedrag binnen deze bevolkingsgroep.
Haroon Chowdry, onderzoeksdirecteur bij GambleAware: “De schade van gokken kan iedereen treffen. Dit onderzoek toont echter aan dat neurodivergente personen bijzonder kwetsbaar zijn voor gokgerelateerde schade en specifieke behoeften kunnen hebben op het gebied van behandeling en ondersteuning. Het is essentieel dat mensen zich bewust zijn van de risico’s van kansspelen. Daarom dringen wij aan op betere waarschuwingen en verplichte gezondheidswaarschuwingen in gokreclames, zodat mensen weten waar ze hulp en ondersteuning kunnen krijgen. We hopen dat de belangrijke bevindingen van dit onderzoek ook zullen bijdragen aan toekomstige preventie- en behandelingssystemen voor gokschade, zodat ze effectief zijn voor iedereen.”