Het Economic and Social Research Institute (ESRI) van Ierland, gesteund door de Ierse gokautoriteit (GRAI), heeft een baanbrekend onderzoek uitgevoerd. Het is gebaseerd op een online gerandomiseerd experiment met 622 mannen jonger dan 40 jaar, allen regelmatige gokkers. Het doel? Het effect observeren van prikkels (gratis weddenschappen, geld-terug garanties) op daadwerkelijk gokgedrag, belicht binnen de intense sfeer van Europese voetbalwedstrijden.
Verontrustende resultaten: +10% uitgaven… en beoordelingsfouten
De deelnemers konden inzetten op wedstrijden van het EK. De helft kreeg prikkels zoals gratis weddenschappen of terugbetalingen bij verlies, terwijl de andere helft geen enkel aanbod kreeg. Dit verschil had een spectaculair effect:
- Spelers die blootgesteld werden aan prikkels gaven meer dan 10% extra van hun budget uit.
- Het aantal mensen dat zich onthield van wedden werd gehalveerd.
Maar dat is nog niet alles. De onderzoekers voegden bewust “slechte opties” toe: weddenschappen met zulke ongunstige odds dat verlies gegarandeerd was, zelfs met de bonus. Toch bleken spelers met prikkels drie keer zo geneigd om voor deze slechte keuzes te gaan.
Kwetsbare doelgroepen centraal in de bezorgdheid
Een ander cruciaal punt: personen met signalen van problematisch gokgedrag bleken bijzonder gevoelig voor deze prikkels.
Zoals Dr. Diarmaid Ó Ceallaigh van de Behavioral Research Unit van het ESRI toelichtte:
“Gokaanbiedingen zijn niet louter marketinginstrumenten, maar vormen een reëel risico op financiële schade, vooral voor kwetsbare groepen. De resultaten pleiten voor strengere regelgeving inzake gokpromoties in Ierland, naar het voorbeeld van maatregelen in andere Europese landen, zoals het verbod op welkomstbonussen, de beperking van aanbiedingen voor risicopersonen en het plafonneren van de waarde ervan.”
Opvallend: zelfs onder regelmatige gokkers was de meerderheid onwetend over de voorwaarden van gratis weddenschappen. Meer dan de helft dacht dat ze automatisch hun inzet terugkregen bij winst — wat meestal niet het geval is. 87% kende het bedrag van de gratis weddenschap niet, en 63% begreep niet wat ze zouden ontvangen bij een overwinning.
Op weg naar strengere regulering?
De Ierse verantwoordelijken vinden dat deze studie het pleidooi voor strengere regulering versterkt. Dr. Ó Ceallaigh roept op tot het verbod op welkomstbonussen, het beperken van aanbiedingen tot risicospelers en het vastleggen van een maximumwaarde voor prikkels, zoals reeds ingevoerd in andere Europese landen.
Anne Marie Caulfield, CEO van de GRAI, bevestigt dit:
“Wij blijven inzetten op onderzoek om de omvang van gokken in Ierland te begrijpen, de oorzaken van gokgerelateerde schade te analyseren en de impact van prikkels en reclame op gokgedrag in kaart te brengen. Wij werken actief samen met een breed scala aan belanghebbenden, waaronder de sector, liefdadigheidsinstellingen en mensen met directe ervaring van gokschade. De Gambling Regulation Act 2024 legt verplichtingen op aan vergunninghouders met betrekking tot hoe prikkels mogen worden aangeboden, waaronder een verbod op gerichte aanbiedingen. De resultaten van deze studie bevestigen het nut van deze maatregelen.”
Deze grootschalige Ierse proef toont de kracht van gokprikkels aan: ze verhogen de uitgaven, verdoezelen het risicobesef en leiden tot onverstandige financiële keuzes… vooral bij kwetsbare personen. Deze vaststellingen rechtvaardigen een assertievere reguleringsaanpak, geïnspireerd op Europese initiatieven tegen bonussen.