Het Trimbos Instituut, het Nederlandse kenniscentrum voor geestelijke gezondheid en verslavingen, heeft zojuist een nieuwe infografiek gepubliceerd over een gevoelig onderwerp: de schade die door gokken wordt veroorzaakt. Het doel is de soms onomkeerbare gevolgen van kansspelen voor individuen, hun naasten en de hele samenleving onder de aandacht te brengen.
Een destructieve spiraal
De infografiek legt de nadruk op een mechanisme dat specialisten goed kennen: de vicieuze cirkel van het gokken. Vaak hadden de betrokkenen al financiële of persoonlijke problemen voordat ze begonnen te spelen. De hoop op winst wordt dan een illusie van een snelle oplossing.
Maar wanneer de verliezen zich opstapelen, treedt het rad in werking: schulden, stress, nieuwe pogingen om “het verloren geld terug te winnen”, verergering van de problemen.
Het Trimbos Instituut onderscheidt drie grote domeinen waarin gokschade zich manifesteert:
De financiën
De meest zichtbare consequentie blijft geld. Veel spelers slagen er niet meer in hun basisbehoeften te dekken: huur, voeding, zorg. Om de gaten te vullen, lenen sommigen geld, soms tegen woekerrentes, of stappen ze in illegaliteit. In de zwaarste gevallen leidt dit tot overmatige schuldenlast, verlies van huisvesting of zelfs criminaliteit.
De gezondheid
Gokken is niet alleen een kwestie van geld: het weegt zwaar op de mentale en fysieke gezondheid. De infografiek benadrukt het vaak voorkomen van chronische stress, schaamte, depressie en suïcidale gedachten. Het lichaam blijft niet gespaard: lange speelsessies leiden tot een sedentaire levensstijl, slaapstoornissen, verhoogd alcohol- en druggebruik.
De relaties
Tenslotte krijgt de relationele sfeer de volle laag van de impact van dwangmatig gokken. Wantrouwen sluipt binnen, ruzies barsten los, geweld kan opduiken. In sommige gevallen gaan koppels uit elkaar, vallen families uiteen en raken vriendschappen verloren. De speler trekt zich terug, geïsoleerd van zijn omgeving.
De gevolgen van de verslaving
De afhankelijkheid stopt niet aan de voordeur. De obsessie met gokken verstoort de concentratie en vermindert de prestaties op het werk of op school. De infografiek van Trimbos verwijst naar schooluitval en baanverlies.
Nog erger, sommige werknemers in nood voelen zich geneigd tot fraude of diefstal om hun inzetten te financieren, wat resulteert in ontslag en soms gerechtelijke vervolging.
De impact van pathologisch gokken overstijgt de individuele sfeer. De infografiek herinnert eraan dat gokverslaafden zich vaak terugtrekken uit sociale activiteiten, wat isolement en eenzaamheid bevordert. Op grotere schaal verzwakt dit het sociale weefsel van buurten, clubs of verenigingen.
Voor de gemeenschap is de rekening zwaar: geestelijke gezondheidszorg, diensten voor schuldhulpverlening, gerechtelijke interventies. Met andere woorden, de gokschade weerspiegelt zich in de hele samenleving.
Een duidelijke boodschap: voorkomen is beter dan genezen
Met zijn infografiek wil het Trimbos Instituut indruk maken. Het doel is niet om gokken zelf te demoniseren, maar om te waarschuwen voor de buitenproportionele schade die het kan veroorzaken wanneer het dwangmatig wordt.
Achter de cijfers en de infografieken schuilen ontwrichte levens, gebroken gezinnen en verzwakte gemeenschappen. Met dit document roept het instituut op om niet weg te kijken en bewust te worden van de omvang van een fenomeen dat ver buiten de individuele sfeer reikt.
Gokken, voor sommigen een vorm van ontspanning, kan voor anderen een ware tragedie worden. En dat is precies de kernboodschap: de schade van gokken begrijpen, opent de weg naar betere preventie en een collectief bewustzijn.