In België moest de verhoging van de wettelijke gokleeftijd naar 21 jaar, die in september 2024 van kracht werd, de jongsten beschermen. Maar een enquête onthult al een onverwacht effect: veel 18- tot 20-jarigen omzeilen de wet door zich tot illegale sites te wenden, volledig buiten controle.
Een wettelijke bocht die naar illegaliteit leidt
Sinds 1 september 2024 heeft België zijn regelgeving voor online kansspelen gewijzigd door de wettelijke minimumleeftijd voor alle kansspelen te verhogen naar 21 jaar, terwijl sportweddenschappen voordien toegelaten waren vanaf 18 jaar. Dit besluit had tot doel de toegang van jongvolwassenen tot risicovolle aanbiedingen te beperken, met name combinatieweddenschappen en liveweddenschappen, die als vatbaarder worden beschouwd voor impulsief of problematisch gedrag.
Toch toont een onderzoek uitgevoerd door DataSynergy, in opdracht van de Kansspelcommissie, een onverwacht en zorgwekkend fenomeen aan: een aanzienlijk deel van de 18- tot 20-jarigen blijft gokken, vaak via illegale platforms.
Veelzeggende cijfers: de omvang van het fenomeen
Voor de wetswijziging schreven jaarlijks ongeveer 30.000 jongeren van 18 tot 20 jaar zich in op legale online casino’s. Na de verhoging van de minimumleeftijd geeft de studie aan dat 40 % van de betrokkenen blijft spelen, maar dan op niet-vergunde sites.
Volgens BAGO speelt nu 65 % van de jonge mannen in deze leeftijdscategorie bij niet-toegelaten operatoren.
Magali Clavie, voorzitter van de KSC:
“Onze cijfers tonen aan dat meer dan 20 % van de spelers van 18 tot 20 jaar deelneemt aan illegaal gokken.”
Reclame, omwegen en handhavingsuitdagingen
Parallel aan de verhoging van de minimumleeftijd voerde België sinds 2023 een quasi totaalverbod op gokreclame in, met bijkomende maatregelen voor sportsponsoring vanaf 2025.
Maar illegale operatoren vinden volgens de KSC manieren om deze verboden te omzeilen. Sommigen gebruiken nieuwe merken of logo’s, anderen verspreiden inhoud via sociale media of sturen berichten (e-mails, sms) om spelers te werven. Soms worden namen en beelden van legale platforms misbruikt. Het toezicht blijkt moeilijk, vooral om te onderscheiden wat legitieme informatie is en wat verkapte reclame.
Naar een structurele hervorming en internationale samenwerking
Gezien de toenemende omvang van het fenomeen bereidt de KSC een grondige hervorming voor: vanaf januari 2026 zal ze ressorteren onder het ministerie van Economie, wat haar meer middelen en meer onafhankelijkheid zou moeten geven.
Bovendien wordt internationale samenwerking essentieel geacht. Magali Clavie werd dit jaar vicevoorzitter van het GREF (het Europese netwerk van toezichthouders voor online kansspelen) en de Belgische commissie ondertekende een akkoord met de Ierse regulator (GRAI) om acties tegen illegale operatoren te coördineren.
De Belgische ervaring toont aan dat het verstrengen van wettelijke regels zonder effectieve handhaving en zonder voldoende alternatieven of educatie een deel van de jongvolwassenen naar illegale gokpraktijken kan drijven. Als de bedoeling beschermend blijft, moet de uitvoering holistisch zijn: wettelijke leeftijd, reclame, personele middelen, toezicht en internationale samenwerking moeten hand in hand gaan.