In maart lanceerde de bekende Nederlandse YouTuber Rick “Serpent” Broers een burgerinitiatief dat snel veel aandacht kreeg: een petitie om de Nationale Postcode Loterij in haar huidige vorm te verbieden. Zijn doel? Het hervormen van het prijzensysteem dat gebaseerd is op postcodes en volgens hem sociale ongelijkheid in de hand werkt.
Met al meer dan 20.000 verzamelde handtekeningen — de helft van het beoogde aantal — hoopt Serpent de Nederlandse wet te beïnvloeden en een debat in de Tweede Kamer af te dwingen. Maar wat drijft deze YouTuber om zich uit te spreken tegen een van de populairste loterijen van Nederland?
Een controversiële loterij
De Postcode Loterij werkt volgens een uniek principe dat haar onderscheidt van traditionele loterijen: prijzen worden toegekend aan geografische zones, bepaald op basis van postcodes, en niet aan individuele lotnummers. Dit betekent dat wanneer de jackpot valt in een bepaalde buurt, enkel de deelnemers in die buurt kunnen winnen. Wie niet meedoet, krijgt niets. Dit systeem creëert sociale druk binnen buurten, waar mensen zich verplicht voelen om mee te spelen om niet uitgesloten te worden. Die druk kan negatieve gevolgen hebben en de ongelijkheid onder burgers versterken.
Opdringerige marketing en ethische bezorgdheden
De YouTuber gaat verder door de agressieve marketing van de loterij aan te klagen. Burgers ontvangen ongevraagde brieven en worden overspoeld met reclame, die hen aanspoort om zich in te schrijven. Volgens hem versterkt dit het idee dat men “zijn kans niet mag missen”, eerder dan te spelen uit plezier of hoop op winst.
De beweging van Serpent: de petitie
Serpent heeft een grote invloed op sociale media. Zijn video’s halen duizenden views, en zijn standpunten blijven zelden onopgemerkt. In plaats van zich te beperken tot online kritiek, besloot hij actie te ondernemen met een online petitie.
Het is niet de eerste keer dat Serpent zich uitspreekt tegen loterijen. In een video uit 2017 zei hij al: “Ik haat loterijen.” Maar zijn motivatie gaat verder dan een algemene afkeer van kansspelen. Serpent staat bekend om zijn livestreams van online casinospelen, waarin hij open is over zijn verliezen.
Zijn kritiek op de Postcode Loterij is dan ook niet gericht op kansspelen in het algemeen, maar op de manier waarop deze specifieke loterij functioneert en haar sociale gevolgen. Met 152.000 abonnees op YouTube en een grote invloed op sociale media lijkt Serpent vastberaden om echte verandering teweeg te brengen.
Waarom krijgt deze petitie zoveel aandacht?
Het is niet ongewoon dat content creators zich uitspreken tegen onrechtvaardige praktijken. Maar de bekendheid van Serpent en zijn vermogen om zijn community te mobiliseren maken deze petitie bijzonder. Na enkele weken bereikte de petitie 20.000 handtekeningen. Het doel van 40.000 lijkt binnen handbereik. Dat aantal is cruciaal om het onderwerp op de agenda van de Tweede Kamer te krijgen.
De reacties op het initiatief zijn verdeeld. Een studie van het tv-programma “Hart van Nederland” onder 2.000 Nederlanders toonde aan dat 42% van de deelnemers aan de Postcode Loterij vrezen dat ze niets zullen winnen als hun straat niet wint.
Die bezorgdheid wordt gedeeld door gedragspsychologe Noor Elshof, die het fenomeen als ongezonde sociale druk beschouwt:
“Voor mij voelt het eigenlijk heel onethisch en sociaal beladen om mee te spelen met de Postcodeloterij. Ik ben daarom ook echt blij met het burgerinitiatief dat is gestart, en ik zou het zeker ondertekenen. Je denkt: stel je voor dat mijn straat wint en ik heb geen lot. Dat spijtgevoel is echt heel sterk aanwezig.”
De petitie heeft al voor veel reacties gezorgd in de media en onder politici. Sommigen steunen Serpent en vinden dat het tijd is om het systeem van kansspelen te herzien. Anderen vinden dat gokken per definitie onvoorspelbaar is, en dat men er niet te veel eisen aan mag stellen.
De toekomst van de petitie
Wat mogen we van deze petitie verwachten? Voor Serpent is het doel niet alleen om de regels van de loterij te veranderen, maar ook om een diepere discussie op gang te brengen over hoe kansspelen worden georganiseerd en waargenomen in de samenleving.In een land waar kansspelen populair zijn, vormt deze petitie een krachtig standpunt. Voor Nederlanders die zich onder druk gezet voelen door de Postcode Loterij, zou Serpent wel eens de stem kunnen zijn van wie droomt van een eerlijkere kans voor iedereen.