In 2024 heeft België een aanzienlijke stijging van het aantal spelers geregistreerd die ervoor kiezen zichzelf uit te sluiten van kansspelen. Volgens gegevens van het Ministerie van Justitie hebben 56.458 personen zich vrijwillig ingeschreven op de zwarte lijst, wat een stijging van 6.760 personen betekent, oftewel 13,6% meer dan het voorgaande jaar.
Deze stijging is geen nieuw fenomeen. Sinds de oprichting van het EPIS-register (Excluded Persons Information System) in 2004 is het aantal vrijwillige inschrijvingen aanzienlijk toegenomen, met een stijging van 120% sinds 2015. Deze evolutie weerspiegelt een groter bewustzijn van de risico’s van kansspelen en de wens van spelers om maatregelen te nemen om zichzelf te beschermen.
Integratie van ItsMe
De zelfuitsluitingsprocedure werd eind 2021 vereenvoudigd met de integratie van de ItsMe-app, die spelers in staat stelt zich gemakkelijker in te schrijven in het EPIS-register. Deze gemakkelijke toegang heeft waarschijnlijk bijgedragen aan de stijging van het aantal inschrijvingen. Op 1 januari 2025 waren er 58.249 directe zelfuitsluitingen, wat opliep tot 59.056 op 1 februari 2025, volgens de beschikbare gegevens op de website van de Kansspelcommissie.
Naast de vrijwillige zelfuitsluitingen bestaan er andere vormen van uitsluiting. In 2024 werden 58.659 personen uitgesloten van kansspelen om professionele redenen, waaronder beroepen zoals gerechtsdeurwaarders, notarissen en politieagenten. Bovendien werden 5.476 individuen uitgesloten op basis van een gerechtelijke beslissing, en 62.068 omwille van een collectieve schuldenregeling.
Wereldwijde trend
Deze stijging van zelfuitsluitingen in België maakt deel uit van een wereldwijde trend.
In Nederland heeft het Cruks-systeem, het equivalent van het Belgische EPIS-systeem, in 2024 een spectaculaire stijging gekend, met gemiddeld 488 nieuwe inschrijvingen per week.
In het Verenigd Koninkrijk heeft het nationale online zelfuitsluitingsprogramma GAMSTOP een stijging van 31% in inschrijvingen van jongeren onder de 25 jaar gerapporteerd in de tweede helft van 2024. Deze leeftijdsgroep vertegenwoordigt nu bijna 24% van de nieuwe inschrijvingen, wat een groeiend bewustzijn van de risico’s van kansspelen onder jongeren weerspiegelt.
Kritiek op kansspelreclame
Intensieve reclame voor kansspelen, met name op mobiele platforms, wordt vaak genoemd als een factor die bijdraagt aan de toename van risicovol gedrag.
Hoewel reclame in België verboden is, investeren illegale kansspeloperators massaal in marketing, met budgetten die meer dan 600 miljoen euro bedragen, waardoor verslavingspreventie-instrumenten soms niet effectief zijn tegen deze agressieve strategieën.
Gezien deze situatie is het essentieel dat de autoriteiten blijven werken aan het versterken van preventie- en informatie maatregelen. De vereenvoudiging van de zelfuitsluitingsprocedures, zoals het gebruik van de ItsMe-app in België, is een positieve stap. Helaas blijft dit echter effectief tegen illegale gokplatforms.