Ajax en andere voetbalclubs tekenen cryptodeals: Einde van traditionele sponsoring?

Nu gokbedrijven in Nederland niet langer als sponsor mogen optreden, wenden voetbalclubs zich tot een nieuw alternatief: crypto bedrijven. Uit onderzoek blijkt dat clubs zoals Heerenveen, Excelsior en Ajax recentelijk sponsordeals met cryptobedrijven hebben gesloten. 

Feyenoord, Sparta en de KNVB werken al langer samen met deze sector. Experts waarschuwen echter voor de risico’s die hiermee gepaard gaan, aangezien cryptobedrijven dezelfde financiële en verslavingsrisico’s kunnen meebrengen als gokbedrijven.

De tegenstrijdigheid van maatschappelijke verantwoordelijkheid

Onderzoeker en expert op het gebied van voetbal financiën Job Gulikers uit zijn zorgen over deze ontwikkeling. 

“Clubs benadrukken vaak hoe maatschappelijk verantwoord ze handelen. Maar tegelijkertijd stellen ze hun fans bloot aan producten die verslavend kunnen zijn of financiële risico’s met zich meebrengen. Dat is een tegenstrijdigheid.”

De crypto markt begon met Bitcoin in 2009 en is inmiddels uitgegroeid tot een miljardenindustrie met diverse digitale munten zonder intrinsieke waarde. Hoewel er kansen liggen om snel geld te verdienen, is het risico om veel geld te verliezen net zo groot. Voetbalclubs zoeken nieuwe inkomstenbronnen nu gokbedrijven vanaf juli 2025 niet langer mogen sponsoren.

Cryptosponsoring zonder waarschuwingen op de velden

Ondanks de risico’s verschijnen cryptosponsoren zonder veel waarschuwingen op Nederlandse voetbalvelden. Clubs als Heerenveen, Excelsior en Ajax hebben recentelijk deals gesloten, terwijl Feyenoord, Sparta en de KNVB al meerdere jaren samenwerken met cryptobedrijven. In totaal hebben dertien clubs cryptosponsoren gehad of hebben ze momenteel een dergelijke sponsor.

Experts waarschuwen voor gelijkenissen met gokken

Volgens Tony van Rooij, hoofdonderzoeker gokken & digitale media bij het Trimbos-instituut, vertoont de cryptowereld veel overeenkomsten met gokken. 

“Het idee dat je snel rijk kunt worden is een belangrijke factor in beide werelden. Tegelijkertijd zien we in de verslavingszorg dat mensen met gokproblemen zich vaak ook met crypto bezighouden. Zelfs minderjarigen raken betrokken bij cryptohandel. De sector heeft geen zorgplicht op het gebied van gezondheid en dat is zorgwekkend.”

Verslavingsrisico’s en financiële gevolgen

Floor van Bakkum van verslavingskliniek Jellinek ziet de eerste gevallen van cryptoverslaving opduiken.

“Het duurt altijd even voordat mensen een verslaving ontwikkelen, deze herkennen en vervolgens hulp zoeken. Maar de aantrekkingskracht van snelle winsten speelt een grote rol bij verslaving. Hoe vaker het voorkomt, hoe normaler het wordt. Clubs moeten hier hun verantwoordelijkheid in nemen.”

Ook bij verslavingskliniek SolutionS groeit het aantal cryptoverslaafden. Directeur Michael de Munnik spreekt van een stijgende lijn. Naast verslavingsrisico’s lopen betrokkenen ook grote financiële risico’s. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) grijpt in bij vergelijkbare producten zoals binaire opties en waarschuwt dat crypto zeer risicovol en complex is. De AFM heeft zelfs gepleit voor meer regulering van de cryptomarkt.

Clubs lopen financieel risico door deals met cryptobedrijven

Niet alleen supporters, maar ook de clubs zelf lopen risico’s. Real Sociedad en FC Groningen sloten een deal met cryptobedrijf IQONIQ, dat snel failliet ging. Sociedad wacht nog op ruim acht ton en Groningen op tienduizenden euro’s. 

Atletico Madrid sloot een vijfjarige deal met WhaleFin voor 40 miljoen euro per jaar, maar het cryptobedrijf beëindigde het contract al na zes maanden. De club probeert via een rechtszaak nog 20 miljoen euro terug te krijgen. Bij Inter Milaan gebeurde hetzelfde met DigitalBits, waarbij de club 24 miljoen euro misliep.

Financiële honger belangrijker dan verantwoord ondernemen

Waarom nemen clubs dit risico? Volgens Gulikers draait het niet om overleven, maar om het najagen van financieel succes. 

“Clubs hebben het geld niet per se nodig, maar ze willen mee in de financiële wedloop. Meer geld betekent betere spelers en mogelijk betere prestaties. Dit kan alleen worden gestopt met strikte regelgeving. Clubs moeten hun verantwoordelijkheid nemen richting hun fans.”

De reactie van de KNVB op cryptosponsoring

De KNVB sloot in 2022 een sponsorcontract met cryptobedrijf Bitvavo en erkent de risico’s. 

“Vanwege de prijsvolatiliteit worden crypto’s aangemerkt als risicovolle producten. Hier waren we ons van bewust toen we de samenwerking aangingen. Bitvavo is geregistreerd bij de Nederlandsche Bank en voldoet aan de regelgeving.”

Volgens de KNVB is de sponsoring gericht op naamsbekendheid en niet op het werven van nieuwe gebruikers. Een van de doelen is om kennis te delen over veilig handelen in crypto’s. Dertien clubs die cryptosponsoren hebben gehad, reageerden niet op vragen of wilden geen inhoudelijke reactie geven.