De gokval: een plaag voor kwetsbare mensen
Sinds de legalisering van online gokken in Nederland in 2021, zijn de waarschuwingssignalen toegenomen. Gerhard van Cappellen, docent speciaal onderwijs en toezichthouder gezondheidszorg bij Fivoor, getuigt in De Volkskrant over de dramatische gevolgen van deze praktijk voor mensen met een lichte verstandelijke beperking. Zijn observatie is duidelijk: de meest kwetsbaren vallen te gemakkelijk in de klauwen van gamingplatforms.
Een probleem geworteld in sociale kwetsbaarheid
Van Cappellen identificeert drie hoofdfactoren die deze bevolkingsgroepen bijzonder vatbaar maken voor gokverslaving. Ten eerste slechte leefomstandigheden. Slachtoffers zijn vaak opgegroeid in een omgeving die gekenmerkt wordt door armoede, huiselijk geweld of sociale uitsluiting. Deze ervaringen vergroten hun risico op het ontwikkelen van verslavend gedrag aanzienlijk.
Vervolgens bespreekt hij het onvermogen van deze individuen om de geavanceerde marketingtechnieken van gaming operators te ontcijferen. “Deze bedrijven verkopen dromen om snel rijk te worden, maar de realiteit is heel anders”, zegt Van Cappellen. Deze illusie van winst, die zwaar wordt gepromoot in advertenties, is moeilijk te onderscheiden voor mensen met een beperkt begrip van waarschijnlijkheden.
Ten slotte verergert hun moeite met het nemen van rationele beslissingen het probleem. Impulsief en vaak niet in staat om grenzen te stellen, bezwijken deze kwetsbare gokkers gemakkelijk voor promoties en bonussen van goksites.
Een aangrijpend voorbeeld
Om zijn punt te illustreren, vertelt Van Cappellen het verhaal van een van zijn patiënten. Deze jonge vrouw verloor meer dan € 700 in slechts anderhalve maand, geld dat ze spaarde om haar rijbewijs te financieren. Naast dit financiële verlies leed ze aan stress en slaapgebrek als gevolg van overmatig gokken.
Helaas staat dit geval niet op zichzelf. Elke dag treffen soortgelijke verhalen kwetsbare gokkers. De schade is niet alleen financieel: het heeft ook invloed op de mentale en sociale gezondheid van de slachtoffers.
Nog steeds onvoldoende maatregelen
Sinds 2021 heeft de Nederlandse overheid verschillende beperkingen ingevoerd om consumenten te beschermen, waaronder een verbod op reclame die rechtstreeks op jongeren is gericht en een verbod op het gebruik van bekende figuren in marketingcampagnes. Maar volgens Van Cappellen is dat niet genoeg.
De huidige stortingslimieten en maatregelen zijn veel te licht gezien de omvang van het probleem. Hij haalt de bevindingen van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) aan, dat een strikt verbod op alle reclame gericht op risicogroepen aanbeveelt, evenals betere controle op exploitanten.
De vernietigende getuigenis van een journalist
Een recent artikel van Jeroen van Bergeijk, journalist voor Le Volkskrant, bevestigt de woorden van de orthopedagoog. Bergeijk verdiepte zich in de wereld van online gaming om het verslavende potentieel ervan te testen. Het resultaat? Binnen enkele weken had hij zelf de onweerstaanbare aantrekkingskracht van gokplatformen gevoeld.
“Als een opgeleide volwassene in deze spiraal terecht kan komen, stel je dan eens voor wat het effect is op iemand die al worstelt met verstandelijke beperkingen,” aldus Van Cappellen.
Een oproep tot actie
In zijn pleidooi roept Van Cappellen de overheid op om onmiddellijk en krachtiger actie te ondernemen. Hij roept op tot:
- Een totaalverbod op gokreclames gericht op kwetsbare doelgroepen.
- Strikt toezicht op platforms om toegang door mensen met een verstandelijke beperking te voorkomen.
- Meer bewustzijn van de gevaren van gokken, inclusief educatieve campagnes die zijn afgestemd op risicogroepen.
Hij concludeert dat de overheid de verantwoordelijkheid heeft om deze burgers te beschermen, en dat dit strengere wetten en meer waakzaamheid vereist. Elke dag zonder actie laten we deze individuen over aan de klauwen van gokbedrijven.