1 op de 4 Belgische jongeren gokt al voor geld

Gokken lijkt een onschuldig tijdverdrijf, maar voor veel jongeren begint het gevaar al bij een simpel kraslotje. Hendrik Peuskens, psychiater en hoofd van Verslavingszorg bij de zorggroep Alexianen in Tienen, waarschuwt dat het risico op een gokverslaving al vroeg kan ontstaan. Uit een onderzoek van het Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs (VAD) blijkt dat 1 op de 4 minderjarigen al eens voor geld heeft gegokt. Dit baart experts grote zorgen.

Krasloten populair bij jongeren

Krasloten zijn vooral populair bij jongeren tussen de twaalf en veertien jaar. Een kwart van deze groep heeft al een krasbiljet gekocht, hoewel deze niet aan minderjarigen verkocht mogen worden. Peuskens legt uit waarom dit juist zo zorgelijk is. 

“Een kraslot heeft een korte spanningsboog. Je koopt het, raakt gespannen en krast direct om te zien of je hebt gewonnen. Deze prikkeling kan de eerste stap zijn richting een gokverslaving.”

Hendrik Peuskens

Hij waarschuwt dat hoe jonger je begint met gokken, hoe groter de kans is dat je later verslaafd raakt. Hij legt uit dat wanneer de hersenen al vroeg een adrenalinestoot voelen, er een patroon van risicovol gedrag ontstaat dat heel moeilijk te doorbreken is.

Nieuwe regels, maar toch zorgen over uitzonderingen

Sinds september zijn de regels rondom gokken strenger geworden. Zo is gokreclame verboden en mogen gokkers pas vanaf hun 21e meedoen aan spellen. De Nationale Loterij vormt echter een uitzondering: jongeren vanaf 18 jaar mogen nog steeds meespelen met hun spellen, zoals krasloten.

Peuskens vindt dat deze uitzondering dringend moet worden herzien. 

“De wereld is veranderd. Loterijspelen bestaan al lang, maar tegenwoordig is het aanbod aan gokspellen veel groter en toegankelijker. Online gokken maakt het allemaal nog makkelijker.”

De psychiater stelt dat de regels meer gericht moeten zijn op de eigenschappen van het spel zelf in plaats van op het bedrijf dat het produceert. Tom Evenepoel van De Druglijn sluit zich daarbij aan en pleit voor een verhoging van de minimumleeftijd naar 21 jaar voor alle gokspellen. 

Waarom sommige gokspellen verslavender zijn dan andere ?

Wat maakt het ene kansspel gevaarlijker dan het andere? Volgens Peuskens ligt een groot deel van het risico in de toegankelijkheid van een spel. Dit heeft de toetredingsdrempels aanzienlijk verlaagd: online casino’s liggen nu binnen handbereik en transformeren onze portemonnee in ware speelzalen van toegang moedigt frequentere en impulsievere beoefening aan.

Spellen met snelle resultaten, zoals krasloten, zijn ook erg verleidelijk. Onmiddellijke bevrediging versterkt het verlangen om opnieuw te spelen, waardoor een vicieuze cirkel ontstaat. Een verlies moedigt je aan om onmiddellijk je geluk opnieuw te beproeven in de hoop je weddenschappen terug te winnen.

Tenslotte schuilt er een groot risico in de illusie van controle. Veel spelers zijn geneigd te geloven dat ze de uitkomst van het spel kunnen beïnvloeden, wat een fundamentele fout is. Deze valse overtuiging dwingt hen om te volharden, in de overtuiging dat een simpele kwestie van geluk hen van de overwinning scheidt.

“Dit is gevaarlijk, want bij kansspelen heb je geen invloed op de uitkomst. Mensen denken vaak dat ze nét pech hebben gehad en daardoor blijven ze spelen.”

Gokken kan net zo schadelijk zijn als drugs

Peuskens benadrukt de bijzonder schadelijke aard van gokverslaving. Hoewel deze niet dezelfde fysieke gevaren met zich meebrengt als verslaving aan middelen als alcohol of drugs, kan deze toch verwoestende gevolgen hebben voor iemands leven. De betrokken hersenmechanismen zijn inderdaad vergelijkbaar: het spel veroorzaakt de afgifte van dopamine en endorfine, neurotransmitters die verantwoordelijk zijn voor plezier en beloning, net als drugs.

De gevolgen van deze verslaving kunnen dramatisch zijn. Dwangmatige gokkers worden vaak geconfronteerd met aanzienlijke financiële problemen, waaronder het verlies van hun huis of baan.

“Het is een onderschat probleem, omdat gokken legaal is boven de 21. Maar een gokverslaving is een officiële stoornis en moet serieus worden genomen.”