Kinderen en gokspelen: een verontrustende realiteit

Ze heten Raphaël, Inès of Yanis. Ze zijn 15, 16, soms 17 jaar oud. En sommigen krassen al krasloten op de speelplaats of wedden online op de uitslag van een wedstrijd in de Ligue 1. Nochtans is de wet duidelijk: kansspelen zijn verboden voor minderjarigen.

Maar de cijfers zijn onverbiddelijk: meer dan een derde van de jongeren tussen 15 en 17 jaar heeft al aan kansspelen deelgenomen, volgens de meest recente studie over het onderwerp. En dat ondanks regels die deze ontsporing moeten voorkomen. Een opiniestuk dat op 1 juli verscheen in Les Échos, ondertekend door een collectief van publieke en verenigingsstructuren, luidt de alarmbel: gokken wordt een norm, bijna een traditie, vanaf de adolescentie.

Giftige geschenken: wanneer volwassenen kansspelen cadeau doen

Het contrast is frappant. 94% van de Fransen beschouwt kansspelen als een risicovolle activiteit voor kinderen. Toch geeft een kwart van hen toe dat ze al krasloten aan minderjarigen hebben gegeven.

Deze vaststelling wringt. Ze legt een dubbele sociale boodschap bloot: aan de ene kant het besef van het gevaar; aan de andere kant de normalisering in alledaagse handelingen. Hoe valt dat uit te leggen? Is het pure onwetendheid, of een collectieve blindheid?

Een bloeiende industrie, een te lakse regelgeving

Het commerciële succes van kansspelen is onmiskenbaar. Zowel online als in fysieke verkooppunten floreert de sector. Reclamecampagnes prijzen geluk aan, adrenaline, de kick van het inzetten. En vaak richten ze zich, zelfs indirect, op een jong publiek.

Het ondertekenende collectief roept op tot strengere regels rond reclame, onder andere door gokspots te verbieden voor, tijdens en na grote sportevenementen. Een gelijkaardige maatregel bestaat al voor andere gevoelige producten zoals alcohol.

Een te weinig erkende kwestie van volksgezondheid

Overmatig gokken kan snel pathologisch worden. En bij jongeren wordt het risico nog versterkt door de hersenplasticiteit, impulsiviteit en zoektocht naar identiteit. Experts willen het eerste contact van jongeren met kansspelen zo lang mogelijk uitstellen, net zoals bij tabak of alcohol.

Onder de voorgestelde maatregelen:

• Het instellen van een limiet op inzetten en verliezen voor 18- tot 25-jarigen
• Versterkte controles in verkooppunten
• Sensibilisering van de amateurclubs over het risico van blootstelling aan gokpraktijken
• Inzet van vrijwilligers van de burgerdienst voor preventie op middelbare scholen

Op weg naar een collectief bewustzijn?

Deze tekst, ondertekend door de ANJ, ARPEJ (Vereniging voor onderzoek en preventie van overmatig gokken), Fédération Addiction, het departement Seine-Saint-Denis, Unaf (Nationale unie van gezinsverenigingen), de Ligue de l’Enseignement en het Observatoire de la Parentalité, is niet enkel een noodkreet. Het is ook een oproep tot actie, en snel.

De banaliteit van het gokken heeft zich op sluipende wijze geïnstalleerd. Maar het ontwaken zou wel eens brutaal kunnen zijn.

Door zich te baseren op de reeds zichtbare signalen, roepen de auteurs op tot een krachtdadig antwoord. Want zoals ze in de conclusie herinneren:

“Laten we niet wachten op een ernstig en dodelijk probleem van volksgezondheid om vooral de geïdealiseerde beelden die met gokken gepaard gaan te veranderen. Laten we samen en nu handelen!”

Een samenleving die ongewild medeplichtig is?

Hoe komt het dat dit fenomeen, nochtans zo zorgwekkend, zo weinig besproken wordt in de publieke ruimte? Misschien omdat het stil blijft. Voorlopig toch.

Gokken, wanneer het verslaving wordt, vernietigt in stilte: isolement, schulden, psychische stoornissen. Bij een jongere kunnen de gevolgen verwoestend en blijvend zijn. En het is de hele familiale, schoolse en sociale omgeving die geraakt wordt.

Het is tijd om de beeldvorming rond gokken te herzien, dat vaak als onschuldig of zelfs speels wordt beschouwd, terwijl het een verslavend potentieel heeft dat vergelijkbaar is met dat van vele middelen.

Het opiniestuk in Les Échos is een oproep tot actie. Een oproep om opnieuw controle te nemen, beschermingsmaatregelen in te voeren, en een nationaal debat op te starten over de plaats die onze samenleving toekent aan gokken en de bescherming van haar kinderen.

Want een kraslot mag nooit een toegangspoort zijn tot verslaving.