De UKGC verdiept zich in de band tussen gokken en suïcidale gedachten

Alex

• 28 okt 2025 • Reading time: 4 minutes

De aankondiging van de Britse kansspelautoriteit, de UK Gambling Commission (UKGC), heeft de sector de voorbije dagen geschokt: ze lanceert een diepgaand onderzoek naar het verband tussen gokken en zelfmoord. In welke mate kan gokverslaving leiden tot suïcidale gedachten of zelfs tot daden?

Een ambitieus plan om duidelijke leemtes op te vullen

De UKGC heeft onlangs een herzien onderzoeksplan voorgesteld, waarin de studie van de relatie tussen gokproducten, spelersgedrag en de ernstigste gevolgen – waaronder zelfmoord – centraal staat. Het project wil kwetsbare bevolkingsgroepen in kaart brengen (zoals etnische minderheden, moeilijk bereikbare doelgroepen en reeds blootgestelde personen) en de evolutie van gokgewoonten volgen tot ze schadelijk worden.

Wat vernieuwend is, is de ambitie om betrouwbare nationale gegevens te verzamelen over zelfmoorden die verband houden met gokken: suïcidale gedachten, pogingen en overlijdens. De regulator stelt zelf vast dat er nog steeds grote hiaten bestaan in het begrip van hoe specifieke gebeurtenissen of omstandigheden kunnen leiden tot gokgerelateerde zelfmoord. Bovendien wil de Commissie het eerste zogenaamde psychological autopsy-onderzoek uitvoeren over dergelijke gevallen, om de gedrags-, contextuele en omgevingsfactoren rond deze tragedies te analyseren.

Deze inspanning past in een volksgezondheidsbenadering: in plaats van suïcidale handelingen als geïsoleerde gevallen te beschouwen, wil de UKGC ze situeren binnen een continuüm van gokgerelateerde schade.

Wat weten we al? Vastgestelde verbanden maar beperkte bewijzen

De aankondiging van de regulator nodigt uit om de bestaande kennis te herbekijken. In 2021 toonde een gezamenlijke studie van de UKGC en de GambleAware Foundation aan dat mensen die als probleemspelers werden geïdentificeerd vaker suïcidale gedachten hadden of een poging hadden ondernomen dan de rest van de bevolking: 19 % van hen verklaarde in het afgelopen jaar aan zelfmoord te hebben gedacht, tegenover 4 % bij de algemene bevolking, en 5 % had een poging gedaan, tegenover 0,6 %.

Toch menen verschillende experts dat de vaak geciteerde cijfers (tussen 117 en 496 gokgerelateerde zelfmoorden per jaar in het Verenigd Koninkrijk) op twijfelachtige methodologieën berusten. Deze schattingen zijn afgeleid van een Zweedse studie bij gehospitaliseerde patiënten, toegepast op Britse data — een aanpak die sommige analisten onnauwkeurig noemen. Zo vertoonden de gehospitaliseerde slachtoffers vaak meerdere aandoeningen (verslavingen, psychische of lichamelijke stoornissen), wat het moeilijk maakt om het daadwerkelijke aandeel van gokken in het suïcidale gedrag te isoleren.

Bovendien blijven de officiële Engelse statistieken over overlijdensakten waarin gokken vermeld staat erg laag (21 gevallen tussen 2001 en 2016), maar ze worden algemeen beschouwd als een zware onderschatting, omdat gokken zelden op deze documenten wordt vermeld. Kortom: het verband tussen gokken en zelfmoord wordt als aannemelijk erkend, maar zonder duidelijke precisie of consensus over de werkelijke omvang.

Naar gerichter onderzoek: de projectoproepen

Om deze leemtes op te vullen, loopt er al een Brits financieringsprogramma: het Gambling-Related Suicide Research Programme. Dit heeft subsidies toegekend aan verschillende projecten, waaronder:

• een psychologische autopsie die gesprekken met nabestaanden combineert met bankgegevens, medische dossiers en gokgeschiedenis;
• een longitudinaal onderzoek bij sportgokkers, dat onderzoekt hoe de relatie tussen gokken en suïcidale gedachten in de tijd evolueert;
• een studie over zorgtrajecten en gezondheidsgegevens die gekoppeld zijn aan problematisch gokken, om risicopaden te identificeren.

Deze projecten willen verder gaan dan eenvoudige correlaties en beter de mechanismen begrijpen: schulden, psychologische druk, psychiatrische comorbiditeiten, de impact op naasten en levensomstandigheden. Het doel is om effectievere preventie- en reguleringsstrategieën te ontwikkelen.

Methodologische uitdagingen en ethische obstakels

Een studie over dit thema gaat gepaard met aanzienlijke moeilijkheden. Het is complex om objectief vast te stellen dat een zelfmoord rechtstreeks aan gokken te wijten is: zelden is één enkele factor doorslaggevend. Gokken kan een van de triggers zijn, naast depressie, isolement, financiële verliezen of andere stoornissen. De uitdaging bestaat erin om storende variabelen te beheersen, temporele verbanden te identificeren (gaat gokken vooraf aan de crisis of verergert het erna?) en betrouwbare gegevens te verzamelen met respect voor privacy en medisch geheim.

Daarnaast zullen de steekproeven klein zijn: elk geval van zelfmoord is op zich zeldzaam, en de deelname van nabestaanden of medische instellingen is gevoelig. De Commissie zal moeten waken over het gebruik van interviews, bank- of medische gegevens, enkel met toestemming, anonimisatie en binnen een strikt ethisch kader.

Een traject naar meer transparantie

Het initiatief van de UKGC vormt een breukmoment: voor het eerst durft de regulator dit taboeonderwerp met ambitie en wetenschappelijke ernst aan te pakken. Maar de weg zal lang zijn. De ontwikkeling van robuuste methodologieën, de toegang tot gegevens en de medewerking van de betrokken actoren (ziekenhuizen, operatoren, onderzoekers, families) zullen doorslaggevend zijn. Als de Commissie slaagt, kan ze een internationaal voorbeeld worden voor andere landen die geconfronteerd worden met het vaak onzichtbare leed dat gokken veroorzaakt.Het is nu aan onderzoekers, beleidsmakers en het maatschappelijk middenveld om dit debat verder te dragen dan de gokplatformen, om de slachtoffers erkenning te geven en nieuwe tragedies te voorkomen.