De spectaculaire opmars van prediction markets, onlineplatformen die toelaten te wedden op de uitkomst van echte gebeurtenissen zoals sportwedstrijden, verkiezingen of faits divers, zorgt voor groeiende bezorgdheid. In een recent rapport waarschuwt de Bank of America (BofA) voor de financiële gevaren die ze met zich meebrengen, zowel voor particulieren als voor kredietverstrekkers.
Een markt in volle explosie
Sinds de opheffing van het federale verbod op sportweddenschappen kennen predictionplatformen zoals Kalshi of Polymarket een steile groei. Volgens de BofA heeft het maandelijks transactievolume op deze markten de kaap van miljarden dollars overschreden, aangezwengeld door aantrekkelijke mobiele interfaces en mechanismen die gebruikers aanzetten om geld in te zetten.
Deze platformen, modern en geruststellend ogend, vervagen de grenzen. Wat leek op financiële speculatie, begint steeds meer te lijken op een kansspel, waarbij de verleiding van snelle winst leidt tot herhaald, vaak buitensporig inzetten.
Een verborgen en groeiend risico
De nota van de BofA identificeert één profiel als bijzonder kwetsbaar: jonge mannen, vaak met een bescheiden inkomen en een beperkte financiële geletterdheid. In die omstandigheden kunnen de laagdrempeligheid en het verslavend design van de platformen leiden tot impulsief of zelfs dwangmatig gedrag. De gevolgen zijn concreet: deze gebruikers kunnen zich in de schulden steken via kredietkaarten of persoonlijke leningen, waardoor het risico op wanbetaling toeneemt. Schulden, betalingsachterstanden of zelfs persoonlijke faillissementen zijn geen onrealistische scenario’s.
Des te alarmerender is dat bepaalde academische studies duurzame structurele effecten aantonen: in Amerikaanse staten waar online weddenschappen zijn toegestaan, daalt de gemiddelde kredietscore met ongeveer 1 % in vier jaar, terwijl het risico op persoonlijk faillissement met 28 % stijgt en de schulden die naar incassobureaus worden doorgestuurd met 8 % toenemen. Bovendien toont een door de BofA aangehaald onderzoek aan dat 1 op de 4 gokkers al eens een factuurbetaling heeft gemist door zijn verliezen — een duidelijk signaal van financiële verzwakking.
Wat de BofA vooral zorgen baart, is niet alleen het individuele schuldenbeheer, maar ook de systemische impact op kredietverstrekkers — in het bijzonder diegenen die krediet verlenen aan subprime-populaties of mensen met lage inkomens: consumptiekredietmaatschappijen, studentenleningverstrekkers, instellingen die persoonlijke leningen verstrekken.
Deze instellingen, die historisch weinig in contact kwamen met risico’s gelinkt aan kansspelen, moeten nu rekening houden met een nieuwe realiteit: een mix van entertainment en speculatieve financiën, volgens de strategen van de bank.
Ketenreacties van wanbetalingen, een stijging van oninbare vorderingen, een verslechtering van de kredietportefeuille… Het zijn stuk voor stuk bedreigingen die nu boven de traditionele financiële sector hangen. En daarmee ook de noodzaak om risicomodellen te herzien, die tot nu toe op klassiekere parameters waren afgestemd.
De platformen verdedigen hun model
Aan de andere kant claimen Kalshi en Polymarket de status van gereguleerde beurs, onder toezicht van onder meer de Commodity Futures Trading Commission (CFTC), wat transparantie en controle moet garanderen. Voor hen gaat het niet om kansspelen, maar om alternatieve financiële markten.
Dat neemt de waarschuwingssignalen echter niet weg: de massale verliezen bij 84 % van de gebruikers, vermeld in sommige rapporten, tonen aan dat slechts weinigen daadwerkelijk voordeel halen uit deze activiteiten — de rest stelt zich bloot aan soms aanzienlijke verliezen. Gezien deze dubbelzinnigheid moeten beleidsmakers, toezichthouders en kredietverstrekkers het kader duidelijk definiëren. Want achter elk speculatief contract staat vaak een echte persoon die meer inzet dan hij zich kan veroorloven.
Zoals de BofA benadrukt, moedigen de laagdrempelige toegang en de gegamificeerde interfaces frequente en impulsieve inzetten aan — een eenvoudige waarschuwing, maar mogelijk een vroeg teken van een veel groter probleem.