GRAI: een driejarig plan om het Ierse gokwezen te reguleren

De Gambling Regulatory Authority of Ireland (GRAI) heeft een strategisch plan voor drie jaar opgesteld door haar Statement of Strategy 2025-2027 te publiceren. Deze strategie legt de basis voor een nieuw regelgevend kader voor gokken in Ierland, in een periode van ingrijpende hervorming.

Ontstaan van de toezichthouder en wetgevende context

Het verhaal begint eerder: Ierland had al jaren geleden erkend dat een hervorming van het wettelijke gokstelsel noodzakelijk was. Het wetsontwerp over gokregulering moest een onafhankelijke autoriteit oprichten die toezicht zou houden op weddenschappen, kansspelen en loterijen.

Deze autoriteit, de GRAI, werd officieel opgericht op 5 maart 2025 bij decreet, wat een kantelpunt betekende: tot dan toe steunde het systeem op oudere wetten en verspreide controles. De officiële website beschrijft de GRAI als een onafhankelijke, zelf gefinancierde toezichthouder die ressorteert onder het Ministerie van Justitie, Binnenlandse Zaken en Migratie.

Volgens minister Jim O’Callaghan gaat deze lancering verder dan louter strikte regulering:

“Dit is een belangrijke stap voor de Autoriteit, de goksector in Ierland en het brede publiek. Deze strategie gaat niet enkel over regelgeving; ze wil het publiek informeren, kwetsbare personen beschermen tegen gokschade en ervoor zorgen dat de sector functioneert volgens de hoogste normen van integriteit en maatschappelijke verantwoordelijkheid.”

Ook Paul Quinn, voorzitter van de GRAI, benadrukt de missie:

“Als pas opgerichte onafhankelijke toezichthouder hebben wij een essentiële publieke opdracht gekregen: ervoor zorgen dat kansspelen in Ierland op een veilige, eerlijke en transparante manier worden georganiseerd, in het belang van individuen, gezinnen en de samenleving als geheel.”

Met deze nieuwe instelling treedt Ierland een tijdperk binnen van strikter toezicht en grotere verantwoordelijkheid voor de operatoren.

Een strategie 2025-2027 opgebouwd rond zes pijlers

De kern van de hervorming is terug te vinden in het strategisch document van de GRAI. De Statement of Strategy 2025-2027 identificeert zes functionele domeinen waarop de doelstellingen en acties van de autoriteit zijn gebaseerd.

1. Vergunningen

Een van de eerste uitdagingen zal zijn om het vergunningsstelsel uit te rollen dat door de wet van 2024 wordt opgelegd. Dit omvat B2C-vergunningen (voor directe gokexploitanten), B2B-vergunningen (voor leveranciers) en liefdadigheids- of filantropische vergunningen. De GRAI kondigt aan dat ze tijdens deze periode de nodige processen, technische controles en geschiktheidscriteria zal invoeren.

2. Toezicht en naleving

Een vergunning toekennen volstaat niet: er zal toezicht moeten worden gehouden, controles en audits uitgevoerd om te garanderen dat operatoren voldoen aan normen van veiligheid, transparantie en publieke bescherming. De GRAI plant om deze functie geleidelijk te integreren.

3. Sancties en handhaving

De strategie voorziet in een versterking van de handhavingsbevoegdheden: financiële sancties, intrekkingen of schorsingen van vergunningen, en zelfs strafrechtelijke vervolging bij niet-naleving. Het doel is ernstige of herhaalde overtredingen af te schrikken.

4. Consumentenbescherming en bewustmaking

De autoriteit wil de consument, en in het bijzonder kwetsbare groepen, centraal plaatsen in haar optreden. Onder de geplande maatregelen: bewustmakingscampagnes, mechanismen voor zelfuitsluiting en educatie van spelers.

5. Human resources en governance

Om doeltreffend te functioneren, moet de GRAI zichzelf structureren. Ze zal personeel moeten aanwerven, opleiden, interne procedures opzetten, een duidelijke governance bepalen en een verantwoordingskader instellen.

6. Digitale prioriteit

Gezien de dominantie van online gokken wil de autoriteit een digitale aanpak hanteren: technische protocollen, online meldsystemen, integratie van digitale registers en gebruik van data om risico’s te detecteren.

Reeds genomen of geplande regelgevende maatregelen

De GRAI wacht niet tot het plan volledig is afgerond om actie te ondernemen: sommige wetswijzigingen zijn al aangenomen of bevinden zich in consultatiefase.

Een van de belangrijkste: de B2C-vergunningen zullen een duur hebben van drie jaar. Deze regel werd goedgekeurd door de Europese Commissie in het kader van de nieuwe goklicentieregeling van 2025. Tegelijkertijd zijn de aanvraagkosten voor vergunningen nu preciezer vastgelegd: het bedrag zal evenredig zijn aan de omzet van de aanvrager of, voor nieuwe marktdeelnemers, geschat op basis van de eerste maanden activiteit.

De GRAI heeft ook een grote publieke raadpleging gelanceerd tussen 7 april en 5 mei 2025, met als doel de meningen van operatoren, verenigingen en burgers te verzamelen over de voorgestelde regelgeving inzake kosten, duur van vergunningen en opgelegde voorwaarden.

Uitdagingen, kwesties en tegenstand

Een hervorming van deze omvang roept uiteraard uiteenlopende reacties op. Binnen de industrie waarschuwen sommige actoren voor een teveel aan beperkingen, vooral voor kleinere operatoren. Anderen pleiten voor een geleidelijke toepassing, en benadrukken dat een te abrupte verandering het niet-gereguleerde gokken zou kunnen bevorderen en operatoren naar het buitenland zou kunnen drijven.

Een van de gevoeligste twistpunten betreft gokreclame. Het nieuwe kader voorziet strenge beperkingen, waaronder een verbod op reclame tussen 5u30 en 21u, ook op online media en sociale netwerken. Het toezicht op promotieaanbiedingen (gratis spins, bonussen) vormt eveneens een belangrijk aandachtspunt.

Het succes van de autoriteit zal afhangen van haar vermogen om strengheid, flexibiliteit en dialoog met belanghebbenden te combineren, evenals van haar capaciteit om zich aan te passen aan de digitale evolutie van de sector.