Nieuw onderzoek! Gokbedrijven vinden slimme mazen in Belgische wet bij EURO 2024
Tijdens het EURO 2024 zagen Belgische kijkers opvallend vaak gokgerelateerde communicatie. Meer dan de helft herinnerde zich gesponsorde berichten op sociale media, hoewel die sinds juli 2023 in België verboden zijn.
Ook gokreclame tijdens de wedstrijden, in krantenwinkels en op websites werd vaak opgemerkt. Zo blijkt uit een recentelijk gepubliceerd onderzoek gedaan door vooraanstaande Belgische wetenschappers.
Gokherinnering verhoogt de kans op inzetten
Een duidelijke relatie kwam naar voren: hoe beter mensen gokcommunicatie herinnerden, hoe groter de kans dat ze daadwerkelijk gokten op het toernooi. Bijna een kwart van de deelnemers had geld ingezet.
Gemiddeld besteedden zij 241 euro, met uitschieters tot 15.000 euro. Meer dan de helft gaf aan meer gegokt te hebben dan normaal.
Perceptie van wat anderen doen speelt een rol
De invloed van gokcommunicatie loopt deels via het idee dat “iedereen gokt”. Wie geloofde dat anderen veel inzetten, gokte zelf ook sneller.
Deze zogeheten descriptieve norm was de sterkste voorspeller in het onderzoek. Mensen blijken gevoelig voor sociale bewijzen.
Illusie van controle maakt gokken aantrekkelijker
Een tweede mechanisme is de illusie van controle. Wie gokreclames zag, kreeg sneller het gevoel invloed te hebben op het resultaat.
Dit gaf deelnemers een onterecht vertrouwen in hun kans om te winnen. Ook dit droeg bij aan het verhoogde gokgedrag.
Belgische regels lijken effect te hebben, maar niet genoeg
Hoewel België sinds 2023 strikte regels heeft voor gokreclame, blijken bedrijven toch wegen te vinden. Eigen media en gesponsorde posts blijven invloed uitoefenen.
Toch was de totale herinnering aan gokcommunicatie relatief laag. De regels lijken dus deels effect te hebben.
Gokprofiel maakt weinig verschil
De mate waarin mensen risicogedrag vertoonden op vlak van gokken, maakte geen groot verschil in de relatie tussen communicatieherinnering en gokgedrag.
Zowel probleemgokkers als anderen bleken vatbaar voor de invloed van communicatie.
Onderzoek toont nood aan internationale aanpak
Het onderzoek stelt dat alleen een internationale of alomvattende ban de mazen in de wet kan dichten. Ook sponsoring via nevenmerken en foundations is een nieuwe uitweg voor gokbedrijven.
De studie pleit voor sterkere monitoring en handhaving.
Opvallende cijfers uit het onderzoek
Van de 1611 deelnemers was twee derde man. De gemiddelde leeftijd lag op 41 jaar. Meer dan de helft had een diploma secundair onderwijs.
80% werd niet als probleemgokker geclassificeerd. Toch zette 24,8% geld in tijdens het EK. Gemiddeld zagen ze 20 van de 51 wedstrijden.
Kenmerk | N (%) | Gemiddelde (SD) | 25e percentiel | Mediaan (50e) | 75e percentiel | Bereik |
Leeftijd | 41,53 (17,38) | 26,00 | 38,00 | 54,00 | 18–95 | |
Vrouw | 533 (33,2%) | |||||
Man | 1074 (66,7%) | |||||
Opleidingsniveau | 3,69 (0,84) | 1–6 | ||||
Geen opleiding | 6 (0,4%) | |||||
Lager onderwijs | 37 (2,3%) | |||||
Secundair onderwijs | 737 (45,7%) | |||||
Professionele bachelor | 513 (31,8%) | |||||
Master | 303 (18,8%) | |||||
Doctoraat | 12 (0,7%) | |||||
Gokprofiel | ||||||
Geen gokproblemen | 1031 (64%) | |||||
Licht risico | 89 (5,5%) | |||||
Matig risico | 72 (4,5%) | |||||
Probleemgokker | 82 (5,1%) | 6,00 | 15,00 | 36,00 | 1–51 | |
Herinnering kijkgedrag | 20,41 (16,18) | 15,00 | 40,00 | 125,00 | 1–15.000 | |
Geld gespendeerd aan EURO 2024 | 241,34 (1087,18) | 1–5 | ||||
Impact op gokgedrag | 3,53 (0,93) | |||||
Veel minder gegokt | 13 (3,3%) | |||||
Minder gegokt | 33 (8,5%) | |||||
Evenveel gegokt | 127 (32,6%) | |||||
Meer gegokt | 168 (43,1%) | |||||
Veel meer gegokt | 49 (12,6%) | 1,33 | 1,89 | 2,56 | 1–5 | |
Herinnering gokcommunicatie | 2,03 (0,83) | 2,00 | 3,00 | 4,00 | 1–5 | |
EURO 2024-wedstrijden | 2,70 (1,21) | 1,00 | 3,00 | 4,00 | 1–5 | |
Gesponsorde posts sociale media | 2,61 (1,29) | 1,00 | 1,00 | 3,00 | 1–5 | |
Socialemediapagina’s gokbedrijven | 1,95 (1,27) | 1,00 | 1,00 | 2,00 | 1–5 | |
Socialemedia-influencers | 1,65 (0,99) | 1,00 | 1,00 | 2,00 | 1–5 | |
Socialemedia-tipgevers | 1,62 (1,05) | 1,00 | 1,00 | 3,00 | 1–5 | |
Websites en apps gokbedrijven | 2,05 (1,35) | 1,00 | 2,00 | 2,00 | 1–5 | |
E-mails of sms gokbedrijven | 1,64 (1,04) | 1,00 | 2,00 | 3,00 | 1–5 | |
Krantenwinkels of supermarkten | 2,42 (1,26) | 1,00 | 1,00 | 1,00 | 1–5 | |
Wedkantoren of casino’s | 1,63 (1,25) |
Onderzoek onderbouwt eerdere bevindingen
De resultaten sluiten aan bij eerder onderzoek. Reclames leiden tot meer gokken. Illusies over controle en misvattingen over hoe vaak anderen gokken zijn bekende mechanismen.
Het EK 2024 blijkt een katalysator voor deze processen, ook in een land met strenge regels.
Wie deed het onderzoek?
Het onderzoek werd uitgevoerd door een team van Belgische wetenschappers: Katho Jacobs, Bram Hartmann, Bram Constandt, Liselot Hudders en Steffi De Jans. Zij zijn verbonden aan verschillende afdelingen van de Universiteit Gent en specialiseerden zich in gezondheidspromotie, media-invloed en gokgedrag.