Web3: de ANJ start het offensief tegen witwassen
De uitdagingen rond witwassen treffen nu een nieuw terrein: dat van Web3 en digitale spellen. Nadat de controle in de traditionele kansspelinrichtingen werd versterkt, richten de Franse autoriteiten zich vandaag op de Jeux à Objets Numériques Monétisables (JONUM). De Autorité nationale des jeux (ANJ), de Direction générale du Trésor en Tracfin hebben een gezamenlijk initiatief gelanceerd om deze opkomende sector voor te bereiden op de toepassing van het antiwitwasstelsel.
Een sector in volle verandering onder het oog van de toezichthouders
Het toezicht op financiële stromen in casino’s is een oude praktijk. Elke verdachte transactie moet aan Tracfin worden gemeld, een procedure die het risico op criminele infiltratie heeft beperkt. Vandaag wordt diezelfde logica toegepast op Web3. De JONUM, die toelaten digitale objecten te gelde te maken, brengen gelijkaardige uitdagingen met zich mee: hoge liquiditeit, relatief anonieme spelers en snelle transacties.
Ontstaan in het kielzog van de wet op de beveiliging en regulering van de digitale ruimte (SREN), staan de JONUM centraal in een experimenteel juridisch kader. Ze bestaan erin digitale objecten (vaak gelinkt aan videogames of immersieve platformen) te commercialiseren en roepen nieuwe vragen op inzake regulering.
Vanaf begin 2026 zou dit wettelijke kader volledig operationeel moeten zijn. De betrokken ondernemingen zullen dan dezelfde antiwitwasverplichtingen moeten naleven als diegene die gelden voor meer traditionele sectoren, zoals banken of casino’s.
Een versterkte samenwerking tegen fraude
De ontmoeting die door de ANJ werd georganiseerd illustreert een bredere beweging: de wil van de overheid om de krachten te bundelen. Tracfin, gespecialiseerd in de detectie van verdachte financiële stromen, benadrukte het belang van interinstitutionele samenwerking.
De kansspelsector, traditioneel of digitaal, wordt beschouwd als gevoelig. Snelle transacties, variabele bedragen en soms de moeilijkheid om gebruikers te identificeren, maken er een terrein van dat bevorderlijk is voor pogingen tot witwassen. De JONUM versterken dit risico nog, door hun digitale en gedecentraliseerde dimensie.
Voorstanders van Web3 zien in deze maatregelen een onvermijdelijke stap om de geloofwaardigheid van de sector te versterken. Zonder duidelijke regels hebben ondernemingen moeite om institutionele investeerders te overtuigen. Maar omgekeerd zou een teveel aan beperkingen de creativiteit van een nog fragiel domein kunnen verstikken.
Waarom nu al handelen, terwijl het volledige kader pas in 2026 van kracht wordt? Omdat tijd een sleutelrol speelt. Preventieve begeleiding moet Web3-bedrijven in staat stellen om de conformiteitsvereisten geleidelijk te integreren. Het idee is om een regelgevingsschok te vermijden die de innovatie zou kunnen afremmen of bepaalde actoren ertoe zou aanzetten de Franse markt de rug toe te keren.
Een signaal naar het buitenland
Buiten de Franse grenzen wordt dit initiatief nauwlettend gevolgd. Vele landen zoeken manieren om cryptoactiva, NFT’s en nu ook verhandelbare digitale objecten te reguleren. Frankrijk stuurt, door de toepassing van antiwitwasregels te anticiperen, een duidelijk signaal: het wil een voortrekkersrol blijven spelen in de regulering van het digitale domein.
Het succes van deze aanpak zou als model kunnen dienen voor andere Europese staten en het gewicht van Frankrijk in de internationale onderhandelingen kunnen versterken. Want in een geglobaliseerde digitale ruimte kan geen enkele regelgeving op zichzelf functioneren.
De strijd tegen witwassen kent geen grenzen meer: na het terrein van de casino’s uitgetekend te hebben, breidt ze zich nu uit naar Web3. De ANJ, Tracfin en de Schatkist orkestreren deze overgang door de JONUM-sector voor te bereiden om vanaf 2026 een streng stelsel te integreren.