Studie: Verband tussen loot boxes en problematisch gokken
•
8 feb 2025 •
Reading time: 3 minutes Loot boxes, de mysterieuze virtuele dozen die je in videogames vindt, roepen steeds meer bezorgdheid op bij experts op het gebied van verantwoord spelen. Een recente studie uitgevoerd door de Zweedse kansspelautoriteit, Spelinspektionen, werpt een verontrustend licht op de relatie tussen vroege betrokkenheid bij loot boxes en een verhoogd risico op problematisch gokgedrag op volwassen leeftijd. Volgens het onderzoek zijn jonge volwassenen die vroeg in aanraking kwamen met deze mechanismen, meer geneigd risicovolle gokpraktijken aan te nemen zodra ze volwassen zijn. Dit fenomeen roept vragen op over de langetermijneffecten van videogames op het gokgedrag van jongeren.
Een ingang naar problematisch gokken
Loot boxes, deze mysterieuze dozen die willekeurige beloningen aanbieden aan spelers, zijn een onmiskenbaar fenomeen geworden in de videogame-industrie. Hun impact gaat echter verder dan alleen vermaak. De Zweedse studie onthult dat 87% van de deelnemers die hun eerste loot box kochten voor hun vijftiende verjaardag, risicovol gokgedrag vertoonden op volwassen leeftijd. Dit indrukwekkende percentage roept de vraag op: zijn deze mechanismen meer dan een eenvoudig gameplay-element?
De studie toont ook aan dat 62% van de jongeren tussen 18 en 24 jaar die met loot boxes in aanraking kwamen, dit deden vóór hun 18e verjaardag, sommigen zelfs al op 12-jarige leeftijd. Deze cijfers onthullen een verontrustende trend: jonge spelers zijn meer geneigd om naar vormen van gokken met echt geld over te stappen zodra ze de wettelijke leeftijd bereiken. Dit fenomeen wordt versterkt door de opkomst van “skin gambling”, een vorm van gokken waarbij virtuele voorwerpen zoals cosmetica voor personages als speelgeld worden gebruikt.
De toename van gokken onder minderjarigen
De studie roept ook zorgen op over de toename van gokken onder minderjarigen, met name via online casino’s. Ongeveer 62% van de jongeren die loot boxes kochten voor hun 18e jaar, heeft ook illegaal deelgenomen aan online gokken. Hoewel de meeste inzetten bescheiden zijn, geven sommige jongeren meer dan 500 SEK per inzet uit (45 €). De gemakkelijke toegang tot gokwebsites, of ze nu gelicentieerd zijn of niet, is een ander verontrustend punt dat de lacunes in de handhaving van de wet en de bescherming van minderjarigen benadrukt.
Reclame en nieuwe gokformaten
Een ander verontrustend aspect van dit fenomeen is de reclame-overdaad rond kansspelen. Jonge volwassenen worden dagelijks blootgesteld aan advertenties voor kansspelen, of het nu via traditionele media, podcasts of platforms zoals TikTok is. Een antwoord van een deelnemer aan de studie illustreert deze realiteit:
“Reclames voor gokken domineren sportinhoud, ze vermelden hulplijnen, maar blijven gokken verheerlijken”.
Bovendien worden jonge volwassenen steeds meer aangetrokken door live casinostreams, die in populariteit toenemen. Meer dan de helft van de ondervraagde jongeren heeft dit soort inhoud bekeken. Deze trend laat zien dat gokformaten steeds toegankelijker en populairder worden, maar met toenemende risico’s voor jonge, impressionabele mensen.
Gevolgen en te nemen maatregelen
De gevolgen van deze vroege blootstelling zijn zichtbaar: er is een toename van jonge volwassenen die zich willen inschrijven voor zelfuitsluitingsregisters. In Zweden was 21% van de gebruikers van Spelpaus (het Zweedse zelfuitsluitingsregister) in 2024 tussen 18 en 24 jaar, vergeleken met 17% in 2022. Dit cijfer benadrukt de dringende behoefte aan strengere maatregelen om gokverslaving bij jongeren te voorkomen.
Op weg naar betere regelgeving
De resultaten van deze studie zijn duidelijk: loot boxes, als een sleutelelement in het moderne videogame-landschap, spelen een belangrijke rol bij de introductie van problematisch gokken. De autoriteiten moeten serieus overwegen de regelgeving voor videogames te versterken, met name wat betreft loot box-mechanismen en virtueel gokken, om de jongere generaties te beschermen. Het is dringend nodig om een evenwicht te vinden tussen de vrijheid van spelen en de bescherming van de meest kwetsbare spelers.