Explosieve hervorming van het gokken: wet 56K0230001 verdeelt de meningen

België staat op het punt zijn wetgeving inzake kansspelen grondig te herzien. Het wetsvoorstel 56K0230001, ingediend in de Kamer, wil een sector moderniseren die sterk groeit maar vaak wordt bekritiseerd om zijn gebrek aan controle en sociale risico’s. Achter de tekst schuilt een duidelijke ambitie: de bescherming van spelers versterken en de Kansspelcommissie (KSC) uitrusten met middelen die in verhouding staan tot haar opdrachten.

Een uitgeputte Commissie tegenover een snelgroeiende sector

De KSC trekt al jaren aan de alarmbel: het gebrek aan personeel ondermijnt haar vermogen om een sector te controleren die nu gedomineerd wordt door online gokken en sportweddenschappen. In 2025 telt de instelling nog slechts 32,8 voltijdse equivalenten, tegenover 57 voorzien in het oorspronkelijke plan.

De auteurs van het voorstel willen daarom het minimumaantal inspecteurs optrekken tot tien en het aantal gedetacheerde politiemensen bij de regulator verdubbelen. Een noodzakelijke maatregel, maar volgens de KSC onvoldoende: zij pleit voor volledige autonomie op het vlak van aanwerving.

Vandaag moet elke aanstelling langs de FOD Justitie, een flessenhals die de procedures sterk vertraagt: tot tweeënhalf jaar om een data-analist aan te werven.

Financiering herbekijken: bijdragen en geblokkeerde fondsen

Een ander belangrijk punt is de financiering. De KSC moet zichzelf financieren via bijdragen van de operatoren. Deze bedragen dekken haar werkingskosten en voeden een specifiek fonds dat een indrukwekkend saldo van meer dan 50 miljoen euro vertoont.

Toch blijft dat geld grotendeels onbenut, omdat de regering het gebruik ervan beperkt tot niet-recurrente uitgaven. Een absurditeit, aldus de KSC.

De inspectie van Financiën deelt die analyse en vraagt om een structurele oplossing: ofwel de bijdragen verhogen, ofwel het fonds vrijmaken voor prioritaire uitgaven.

Cafés en gokautomaten: het einde van spelen op elke straathoek?

Het wetsvoorstel wil het maximumaantal toegelaten gokautomaten in cafés beperken tot twee. Een maatregel bedoeld om verslaving tegen te gaan, maar waarvan de doeltreffendheid ter discussie staat.

In plaats van het aantal automaten te beperken, stelt de KSC voor om het aantal vergunde etablissementen te verminderen en strengere voorwaarden op te leggen, zodat de gokactiviteit echt bijkomstig blijft.

In België zijn er meer dan 4.000 cafés met een gokvergunning, waarvan 812 in Brussel.

EPIS: binnenkort verplicht in cafés?

Een andere belangrijke hervorming is de uitbreiding van het systeem EPIS (Exclusion des Personnes Interdites de Jeux) naar cafés. Dit centrale register verhindert dat geregistreerde personen deelnemen aan kansspelen.

Vandaag geldt het systeem al voor casino’s, speelzalen en sinds kort ook voor krantenwinkels. Cafés vormen de uitzondering. Volgens de KSC zijn dat echter juist de meest toegankelijke – en dus de meest risicovolle – plaatsen.

De Commissie steunt de maatregel, maar vraagt uitstel van de inwerkingtreding, om de tijd te krijgen de machines en de technische infrastructuur aan te passen.

Krantenwinkels en weddenschappen: naar een betwiste numerus clausus

Het wetsvoorstel voorziet ook in een plafonnering van het aantal weddenschapsvergunningen in krantenwinkels — een lovenswaardig maar controversieel idee.

Volgens de KSC zou het invoeren van een numerus clausus leiden tot wachtlijsten en een bevriezing van de markt. Zij stelt in de plaats daarvan voor om de vergunningsvoorwaarden te verstrengen: enkel uitbaters die voldoen aan strikte criteria inzake conformiteit en verantwoord spel zouden een vergunning kunnen krijgen.

Een subtiele, maar potentieel effectievere hervorming om een gecontroleerd aanbod te waarborgen.

Het debat over betalingen: het einde van kredietkaarten voor gokken?

Artikel 9 van het wetsvoorstel wil betalingen met kredietkaart voor online kansspelen verbieden. Het principe is eenvoudig: voorkomen dat spelers geld inzetten dat ze niet bezitten.

Maar deze maatregel, die al gedeeltelijk bestaat, wordt als moeilijk uitvoerbaar en weinig realistisch beschouwd. De KSC merkt op dat het onmogelijk is om te verifiëren of een betaalmethode aan een kredietkaart gekoppeld is, zeker omdat veel rekeningen al een toegestane minstand bieden.

In plaats van een totaalverbod stelt de Commissie een meer gerichte aanpak voor: het koppelen van het bestand van de Nationale Bank (CCP), waarin wanbetalers geregistreerd staan, aan het EPIS-systeem.

Dit idee, dat al in 2022 werd besproken, zou betekenen dat mensen met openstaande schulden automatisch uitgesloten worden van gokken. Een maatregel die door de vorige regering als te verregaand werd beschouwd, omdat ze de individuele vrijheid zou aantasten.Toch ziet de KSC hierin een doeltreffend preventiemiddel, vergelijkbaar met het systeem dat al geldt voor personen in een collectieve schuldenregeling.